U okviru ciklusa Razgovori o geopolitici, tribina “Balkan i Put svile” održana je u četvrtak 9. avgusta u Klubu “Tribina mladih” Kulturnog centra Novog Sada.
Autor i predavač bio je Milorad Vukašinović, novinar i publicista.
Vukašinović je na početku predavanja ocenio da sadašnje interesovanje Kine za Balkan i evropski kontinent nije moguće razumeti bez analize sadržaja njene spoljne politike koja je od formiranja države 1949. godine prošla kroz nekoliko faza.
“Tokom pedesetih godina, savezništvo sa Sovjetskim Savezom smatrano je prirodnom političkom i ideološkom činjenicom, što je u zapadnim geopolitičkim krugovima izazivalo veliku konsternaciju”, rekao je autor tribine.
U ovoj deceniji 20. veka, Kina se suočila sa tri događaja koji su presudno uticali na njenu kasniju spoljnopolitičku orijentaciju. Najpre je u periodu od 1961. do 1963. nastupila serija prirodnih katastrofa (poplava i suša) koja je prouzrokovala masovnu glad, što je uslovilo preispitivanje ideološke dogme o brzoj industrijalizaciji kao magičnoj formuli za rešavanje agropopulacionih problema.
Potom je neuspeh brze industrijalizacije prouzrokovao pojavu Kulturne revolucije (1966–1976) koja je značila nezapamćenu borbu protiv “revizionističkih tendencija” unutar KPK i dodatno doprinela daljem zaoštravanju odnosa u zemlji.
Zanimljivo je da se na kraju šezdesetih godina prošlog veka u Kini rodilo skoro 160 miliona devojčica, što je najavljivalo izvestan društveni i privredni kolaps. Tada je nastala ideja o kontroli rasta populacije (tzv. politika jednog deteta) koja je disciplinovano sprovođena do pre nekoliko godina.
U nastavku tribine, Vukašinović je naglasio da kineski prodor na Balkan proizlazi iz kineskog nastojanja da vanredne privredne rezultate projektuje na širem globalnom planu. Primarni interes je stvaranje preduslova za efikasan i brz prodor kineskih roba na evropska tržišta.
“Okupljanje država u okviru Samita 16 plus u Beogradu Kinezi s pravom nazivaju uspehom njihove ‘diplomatije brzih pruga’. Razume se da ovakva vrsta uticaja stvara pretpostavke za jačanje kineske uloge u Evropi koja objektivno ugrožava interese tradicionalnih ‘talasokratskih sila’, SAD i Velike Britanije”, dodao je Vukašinović.
Područje Balkana, posebno Srbije kao ključne države, poseduje ogroman potencijal za povezivanje kinesko-ruskih interesa. To bi, smatra Vukašinović, doprinelo stvaranju pretpostavki za potencijalnu “emancipaciju” balkanskih država i stvaranje jedne bezkonfliktne zone koja bi bila uključena u glavne tokove nove evropske politike. O tome je nedavno govorio i mađarski premijer Viktor Orban.
Autor: nsuzivo.rs
