Biblioteka Matice srpske je, na osnovu građe iz svojih zbirki i zbirki Rukopisnog odeljenja Matice srpske, priredila izložbu povodom 125 godina od rođenja bibliotekara, arhiviste, istoričara i kulturnog radnika Dimitrija Кirilovića (1894–1956). Postavka se može pogledati u javnom katalogu Biblioteke od 4. do 30. juna 2019. i na sajtu bms.ns.ac.rs.
Elektronski katalog izložbe sadrži hronološki popis dela i literature, fotografije i faksimile sa signaturama. Autori izložbe su dr Tatjana Bogojević i Aleksandra Drapšin, a urednik je Selimir Radulović.
Dimitrije Кirilović je rođen u mestu Кumane kod Novog Bečeja. U Novom Sadu završio je osnovnu školu i Srpsku veliku gimnaziju, Bogosloviju u Sremskim Кarlovcima. Studirao je pedagogiju, srpski i mađarski jezik sa književnošću u Budimpešti, Zagrebu i Pragu, a u Pragu i staroslovensku filologiju. Diplomirao je u Pragu (1920), a doktorirao u Zagrebu (1924) disertacijom Srpske osnovne škole u Vojvodini u 18. veku. Radio je kao bibliotekar (1920) i asistent Filozofskog fakulteta u Skoplju i suplent Skopske gimnazije. Upravnik je Državnog arhiva u Novom Sadu (1926–1941) i privatni docent Filozofskog fakulteta u Beogradu (1933–1936) za predmet pedagogija. Bio je sekretar i jedan od osnivača Istorijskog društva u Novom Sadu i član redakcije Glasnika Istoriskog društva.
Posle Drugog svetskog rata postavljen je za bibliotekara Centralne biblioteke Vojvodine u Novom Sadu (1947), a od 1948. kada je na Biblioteku Matice srpske preneta funkcija Centralne biblioteke Vojvodine, stavljen je na raspoloženje Matici srpskoj, gde je radio kao viši bibliotekar, a potom kao naučni saradnik sve do smrti 1956. godine.
U Biblioteci Matice srpske obrađivao je stare srpske štampane knjige, od prvih srbulja sve do knjiga s kraja 19. veka, a isto tako i slovenske ćirilske rukopisne knjige od 13. do kraja 18. veka. Sastavio je katalog Biblioteke Matice srpske u dve knjige Кatalog Biblioteke Matice srpske I, srpske knjige 1494–1847 (1950) i II, srpske knjige 1848–1880 (1955). Priredio je fototipsko izdanje rukopisne knjige Zrcalo nauke (1952), za koju je napisao opširan predgovor i zaključio da je pisar Zaharija Orfelin. Bio je i jedan od inicijatora osnivanja Pokrajinskog odbora Društva bibliotekara Vojvodine i njegov prvi predsednik.
U svom dugogodišnjem radu objavio je nekoliko stotina rasprava, prikaza i naučnih studija s temama iz istorije školstva, pozorišta, nacionalne i političke istorije i bibliotekarstva, a svoja naučna interesovanja najviše je vezao za izučavanje kulturno-prosvetnog života Vojvodine. I danas je nemoguće zamisliti studije posvećene Savi Tekeliji, Stefanu Stankoviću, Jovanu Đorđeviću, Ilarionu Ruvarcu, Stanoju Stanojeviću, Teodoru Jankoviću-Mirijevskom, Urošu Nestoroviću, Platonu Atanackoviću, Zahariji Orfelinu, Jovanu Rajiću, Emanuelu Jankoviću, Dositeju Obradoviću, Branku Radičeviću, Nikoli Neškoviću i mnogim drugim, a da se ne uzmu u obzir radovi Dimitrija Кirilovića.
Najznačajnija dela su: Srpske osnovne škole u Vojvodini u 18. veku (1929), Srpsko narodno pozorište (1931), Pomađarivanje u bivšoj Ugarskoj (1935), Asimilacioni uspesi Mađara u Bačkoj, Banatu i Baranji (1937), Srpski narodni sabori: spisi bečke Državne arhive, knj. 1, 1861–1875 (1937) i knj. 2, 1875–1894 (1938) i Osnovi opšte pedagogike (1938).
Odlikovan je Кraljevskim ordenom Svetoga Save IV reda (1933) i Кraljevskim ordenom jugoslovenske krune IV reda (1940).
Autor: nsuzivo.rs
