Izložba pod nazivom „Ko je Malvina Hofman?”, koju organizuje Institut za istoriju oglašavanja, u saradnji sa ambasadom SAD-a u Beogradu, Američkim kutkom iz Novog Sada i Kulturnim centrom Novog Sada, otvorena je u utorak, 17. aprila u Klubu „Tribina mladih”.
Izložba koja će nakon Novog Sada biti prikazana u još sedam gradova Srbije predstavlja američku vajarku Malvinu Hofman, njen put kroz Srbiju i napore da kroz propagandu pomogne srpskom narodu u Velikom ratu.
Izložba potvrđuje i urbanu legendu da je lik na plakatu “Serbia Needs Your Help” ustvari lik mrtvog srpskog vojnika na čamcu kojima su prebacivani vojnici na sahranu u “Plavoj grobnici” kod ostrva Vido u Grčkoj.
Gradonačelnik Novog Sada, Miloš Vučević rekao je da ovo nije samo izložba moderne umetnosti, izložba plakata inspirisanih srpskom vojskom u Prvom svetskom ratu, ni samo deo prigodnog programa u sklopu obeležavanja veka od pobede u Velikom ratu, kao ni romantična priča o životu velike američke umetnice, najpoznatije vajarke 20. veka, Malvine Hofman. Ova izložba sve to nadilazi, jer je ovo omaž prijateljstvu, humanosti, velikom ljudskom i umetničkom srcu pretočenom u poruku sa plakata – “Serbia needs your help”.
’’Srećan sam što Novi Sad ima priliku da bude oplemenjen njenim umetničkim delima, jer je to priča o kojoj Srbija malo zna. Ovo je prilika da to ispravimo, da kroz dela Malvine Hofman naučimo priču o Srbima i Amerikancima, o istoriji našeg prijateljstva. Ožiljci koje naš narod još nije zacelio, iako je ceo vek iza nas, vanvremenskim je učinio samo jedan plakat, sa pričom o junaštvu i žrtvi, sa porukom prijateljstva’’, rekao je gradonačelnik Miloš Vučević.
Ambasador Sjedinjenih Američkih Država Nj.E. Kajl Skat istakao je da je istorija Srbije i SAD-a protkana raznim događajima i emocijama, i pozvao sve Novosađane da vide izložbu koja predstavlja svojevrsnu priču o sjajnoj umetnici – vajarki, koja je došla 1919. godine u okviru Crvenog krsta, pomagala Srbiji, a o kojoj pričamo i danas, vek kasnije.
Priča o mrtvom vojniku koji je postao simbol Srbije nije završena: Malvina je isti lik iskorisitila za skulpturu Sv. Franje koja se danas nalazi ispred bolnice Mejo u Ročesteru, SAD. Skulpturu je na izložbi moguće videti uz pomoć kacige za „virtuelnu realnost”. Iz trodimenzionalne slike virtuelne realnosti, uz pomoć 3D štampača, lik srpskog vojnika vraćen je u “opipljivu realnost”: izložena je bista Sv. Franje.
U drugom delu izložbe je skrenuta pažnja na američku kampanju za pomoć Srbiji, u kojoj je Malvina bila deo umetničkog tima. Namera autora izložbe bila je da se izložbom oduži autorki čuvenog plakata, koja je pored njega imala i druga umetnička dela u vezi sa ovim prostorom, i da ukaže na mnoge druge njene aktivnosti za pomoć Srbiji, jer se o njoj, nažalost, u Srbiji skoro ništa ne zna.
Priča o američkoj kampanji za pomoć Srbiji u Velikom ratu, deo izložbe “Srbija, rat i plakat”, pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i informisanja, realizovana je prošle godine u Muzeju primenjene umetnosti u Beogradu. Samo mali broj ljudi u zemlji zna za kampanje “Pomozite Srbiju…” koje su u vreme Prvog svetskog rata vodile zemlje-saveznice SAD, Francuska i Velika Britanija.
Svi posetioci imaju priliku da vide i originalnu fotografiju sa čamca srpskog ratnog reportera Miloja Igrutinovića koja je poslužila kao predložak za ilustraciju na plakatu, Malvininu skicu za plakat, plakat, razglednicu sa istim likom i naslovnu stranu knjižice “Kosovo Day 1918” štampanu u SAD-u. Autor izložbe, Vladim Čeh, u svom iscrpnom radu uspeo je da dođe i prvi put prikaže Malvinine crteže koje je uradio na ovom putu. Novosađani će tako, sve do 23. aprila imati prilike da vide i do sada nepoznate istoriografske fakte u vezi sa njenim aktivnostima za pomoć Srbiji, a koji su pronađeni u Gete institutu u Los Anđelesu.
autor: nsuzivo.rs
