Od Grubine i Vučje reke na fascinantnoj Vlasinskoj visoravni nastaje reka Jerma, koja je i pritoka reke Nišave.
Osim kroz teritoriju Srbije, reka Jerma teče i kroz teritoriju susedne Bugarske. Od oko 72 kilometra toka, Jerma kroz našu zemlju teče dužinom od oko 45 kilometara, navodi „Vikipedija“.
Pored toga što je najveća leva pritoka Nišave, Jerma je ujedno i vodom najbogatija. Vlaško ždrelo i Odorovsko su dva klanca ove reke i sve do 1927. godine bila su potpuno nepristupačna. Kako je tada građen „Rakita“, rudnik kamenog uglja, tako je ova prirodna lepota postala dostupnija. Naime, najpre je izgrađena železnička pruga uskog koloseka za potrebe rudnika, koji je funkcionisao narednih nekoliko decenija, da bi potom mesto pruge zauzeo asfaltirani put.
Zahvaljujući tome kanjon reke Jerme je postao dostupan mnogima koji su želeli da uživaju u njegovoj lepoti. Samim tim je i manastir Poganovo, koji se na ovoj reci nalazi, postao dostupniji.
Klanac nalik Termopilskom
Na oko 30 kilometara od Pirota nalazi se kanjon reke Jerme, koji važi za jedan od najlepših u našoj zemlji. Kako ističe „Avanturista“, zbog pojedinih delova, u kojima deluje kao da se okomite litice kanjona gotovo dodiruju, umnogome podseća na čuveni Termopilski klanac u Grčkoj.
Deo kanjona između sela Vlasi i Asenovog kalea, smeštenog na nadmorskoj visini od 1.032 metra, smatra se najlepšim u kanjonu reke Jerme.
Jedino mesto u našoj zemlji na kome obitava suri orao nalazi se upravo u kanjonu ove reke, na lokaciji Asenovo kale. Upravo na obroncima tog uzvišenja se mogu videti i ostaci nekadašnjeg utvrđenja. Postoji pretpostavka da je tokom srednjeg veka upravo tu tvrđavu podigao Jovan Asen, bugarski car. Neka istraživanja novijeg datuma, ipak ukazuju na to da je za gradnju utvrđenja na padinama Asenovog kalea bio zaslužan srpski despot Stefan Lazarević.
Budući da oblikom podseća na to, izvor lekovite vode na ovom lokalitetu je među stanovnicima tog kraja poznat po duhovitom nazivu – Slonova zadnjica.
Atrakcije kanjona reke Jerme
Osim već pomenutih, usek najveće širine od svega metar i po u kanjonu Jerme, poznat kao Cediljka, svakako je jedna od najinteresantnijih atrakcija ovog čuda prirode.
Na obalama reke Jerme nalazi se i manastir Poganovo, kao i manastir Sukovo, koji je smešten u selu Sukovo. U slivu reke Temštice nalazi se i manastir Temska, koji je podigao sestrić srpskog cara Dušana Silnog, po imenu Konstantin Dejanović.
Još jedan od zanimljivih lokaliteta u tom delu naše zemlje je i Zvonačka banja.
Ništa manje nisu interesantne ni pećine ovog kraja, među kojima se izdvaja ona, koja je poznata pod nazivom Vatrena dupka.
ona
