Šangaj je kraj koji je veoma poznat u novosadskim krugovima. Iako ovaj novosadski deo naziv nosi kao jedan od najgušće naseljenih gradova u svetu, u ovom slučaju to nije reč. Šangaj kao gradsko naselje ima svega 1748 stanovnika.
Istorija ovog dela grada je veoma zanimljiva, ali u određenim trenucima i tragična, pogotovo za vreme NATO bombardovanja kada su se na teritoriji ovog naselja srušile dve bombe, a nekoliko ih je palo u blizini, nanoseći štetu i objekima u ovoj četvrti, ali i stanovnicima Šangaja.
Šangaj – naselje poznato po svom neobičnom nazivu
Šangaj je gradsko naselje koja se nalazi na starom putu za Kać, okružen Radnom zonom Sever 4. Od centra Novog Sada Šangaj je udaljen svega 7 kilometara, odnosno 10 minuta vožnje automobilom.
Ovaj kraj se nije oduvek nalazio na mestu na kome se danas poznaje, a tokom 20. veka u periodima ratova, stanovnici, baš kao ni sam Šangaj nisu dobro prolazili.
Šangaj svoj naziv duguje Tihomiru Brančiću koji je u ovom delu grada držao kafanu „Šangaj“. Kafana je sagrađena 1925. godine po ugledu na kuće sojenice koje je ovaj čovek video u Šangaju. Naziv ovog gradskog naselja je u to vreme bio Brančićevo, baš po ovom čoveku. Naselje se spontano formiralo, a kako se navodi u knjizi Novi Sad – grad pobednik, naselje je preseljeno 1940. godine zbog velikih poplava. Tada su se stanovnici nekadašnjeg Šangaja preselili na Slanu baru, a nakon toga počelo je i naseljavanje uz Kaćki put, da bi nakon 1944. godine se naselje proširilo na današnji deo Industrijske zone Sever 4.
Šezdesetih godina prošloga veka nastalo je naselje na današnjem mestu, sa nekoliko stotina kuća, a nedugo nakon toga Šangaj je povezan autobuskom linijom sa gradom i zadobio je sve elemente gradskog naselja – struju, vodovod, kanalizaciju, obaveznu obrazovanu instituciju, kao i mnoge druge poput vrtića, ambulante itd.
Nažalost ono što se ne može zaboraviti jesu velike nesreće koje su stanovnici Šangaja u prošlosti pretrpeli. Poplave koje su ih zadesile uslovile su migracije stanovnika Šangaja, zatim u vreme Drugog svetskog rata brojni stanonvici Šangaja stradali su za vreme Novosadske racije, a a tokom NATO bombardovanja pogođena su strateška mesta u blizini naselja, poput rafinerije i termoelektrane, koje su izazvali teške posledice po glavne objekte u naselju, stanovnike, ali i životnu sredinu.
Šangaj danas – mesto u kome je otvorena prva romska biblioteka u Srbiji
Danas Šangaj broji blizu 2000 stanovnika, a većinsko stanovništvo čine Srbi i Romi. U naselju se nalazi jedan državni vrtić „Duga“ koji ima i jaslene i predškolske grupe. Tu je i Osnovna škola „Veljko Vlahović“ nastala 1962. godine kao ogranak Osnovne škole „Đura Daničić“. 1977. godine ova škola postaje samostalna, a nastava se realizuje u jednoj smeni.
Pored osnovne škole i vrtića, ovo naselje ima i svoju biblioteku „Trifun Dimić“, koja predstavlja ogranak Gradske biblioteke. Zanimljivo je da je ova biblioteka predstavlja i prvu romsku biblioteku u Srbiji jer se u njoj nalazi par stotina knjiga na romskom jeziku.
U Šangaju se nalazi i ambulanta, pošta kao i mesna zajednica.
Posebnu radost čini stadion, na kome trenira fudbalski klub „Jedinstvo“.
Stanovnici ovog gradskog naselja imaju i pravoslavnu crkvu Rođenja Presvete Bogorodice gde se okupljaju svi pravoslavni vernici.
Naselje ima radnje, poslastičarnicu, kafiće, ali i parkove, zelene površine u kojima dominiraju kuće, a posebnu pogodnost čini blizina Dunava što bi u budućnosti moglo da znači atraktivniji pogled na ovo mesto, koje neće biti samo „periferija grada“.
Gradske info
