Ova je ulica jedna od onih koje su nastale kada i grad, ali je bila mnogo kraća i završavala se kod ugla sa ulicom Zemljane ćuprije, jer se na tom mestu nalazio rukavac Bare.
Stari naziv ulice je bio Crni petao, zbog gostionice “Kod crnog petla”, koja se nalazila na uglu sa bivšom Pećkom, današnjom ulicom Milana Rakića.
Ova gostionica je dugo postojala na tom mestu, a kada je prestala da radi i kada je na njenom mestu otvorena bakalnica i ona se zvala “Kod crnog petla”.
Pred kraj 19. veka ponela je ime Vukovićeva ulica, po bogatom trgovcu, dobrotvoru i plemiću Savi Vukoviću, osnivaču Srpske pravoslavne velike gimnazije u Novom Sadu, danas poznatije kao Gimnazija Jovan Jovanović Zmaj.
Ime ulice je bilo promenjeno za vreme okupacije u Ulica Pošalu Lajte, da bi se posle oslobođenja vratilo ime Save Vukovića, koje nosi i danas.
Ulica Save Vukovića pripada Almaškom kraju, odnosno Podbari (naziv je promenjen 1918. godine).
Ovaj deo grada je bio pretežno poljoprivredno područje, a bilo je razvijeno i zanatstvo.
Iz tog razloga je i struktura stanovništva ulice Save Vukovića bila takva. U njoj su uglavnom stanovale sitne zanatlije i nadničari.
Podbara je bila siromašan kraj, a njeni stanovnici su živeli u skromnim kućama napravljenim od pruća, oblepljenim blatom i pokrivenim trskom.
Tek kasnije, nakon Prvog svetskog rata, mnogo uglednih novosadskih lekara je počelo podizati svoje kuće u ovoj ulici i tu se nastanjivati.
Iako je danas ulica asfaltirana, sve do dvadesetih godina 20. veka njom je prolazio utabani zemljani put, pa se preko leta dizala debela prašina, a zimi bi se upadalo u blato do članaka. Samo je pored kuća bio uzan trotoar napravljen od cigli.
Osim već pomenute gostionice “Kod crnog petla”, u ulici Save Vukovića postojala je u prošlosti još jedna renomirana gostionica, na uglu sa Svetosavskom, bivšom Gušterskom ulicom.
To je bila kafana kod “Rac Gabora”. Vlasnik joj je, doduše, bio Gavra Sremčević, ali za gostionicu i njenog vlasnika znalo se samo po nadimku “Rac Gabor”.
Gostionica je ovaj naziv dobila verovatno od mađarskih sudija, koji su ovamo najviše svraćali i uz dobro sremsko vino do dugo u noć provodili mirne i prijatne trenutke.
Kako su u kafanu svi bili dobro došli, umešni gostioničar je napravio dve prostorije – jednu za sirotinju koja je svraćala samo „na po jednu s nogu“ i drugu lepšu i čistiju prostoriju, za goste sa dubljim džepom.
Raskrsnica ulice Save Vukovića sa Zlatnom gredom i Skerlićevom, je bio jedan od prvih gradskih trgova, i dan danas se ne razlikuje mnogo od toga kako je mogla izgledati na samim počecima grada.
Ova ulica se spasila od urbane gužve, pa je danas vrlo mirna i nije previše prometna. Visokogradnja ovde još nije zagazila, pa ceo kraj odiše duhom prošlih vremena. Niz koji čine objekti parne strane u velikoj meri ostao je sačuvan.
U ovom nizu izdvajaju se objekti sa brojevima jedan, šest, osam, deset i dvanaest, a nešto dalje, na malom skveru dominira objekat sa rednim brojem petnaest.
Kuća u Ulici Save Vukovića broj 8 izgrađena je najverovatnije pred Prvi svetski rat, jer je kućište na kartama izrađenim do 1900 godine bilo prazno, a objekat se prvi put uočava na kartama sa početka 20. veka. Objekat izgrađen u stilu neobaroka u velikoj meri prati susedni objekt kako svojom visinom tako i kompozicijskim rešenjem čeone fasade.
Kuća u Ulici Save Vukovića broj 10 je visokoparterna stambena kuća podignuta na uglu ulica Save Vukovića i Zemljane ćuprije u stilu neobaroka. Objekat je građen u prvoj deceniji XX veka po nalogu stolara Gavre Ivančevića. Završen je 1908. godine i sve do Drugog svetskog rata bio je porodična kuća Ivančevića, nakon kojeg je većim delom nacionalizovana.
Kuća u Ulici Save Vukovića broj 15 izgrađena je na uglu ulica Save Vukovića i Svetosavske.
Koncepcijski, podignuta je kao secesijski objekat, ali se na njoj mogu prepoznati elementi nadolazećeg stila, moderne. Na uglu se nekada nalazila prostorija poslovne namene, dućan. Kuća je izgrađena 1930. godine po nalogu Jovana Konstantinovića. Kuća je nažalost danas u jako lošem stanju, a fasada je sklona obrušavanju.
Naspram kuće u Ulici Save Vukovića broj 15 nalazi se objekat pod rednim brojem sedamnaest, a na parnoj strani nalaze se vredni stambeni objekti pod rednim brojem šesnaest, osamnaest i dvadeset, koji zajedno sa pomenutim objektom čine ambijent skvera.
Poseban značaj šarmantnom Almaškom kraju i ambijentu ove ulice daje jedna od poslednjih trščara u gradu.
Ulica Save Vukovića je od izuzetnog značaja za istoriju Novog Sada, pa se veliki deo objekata nalazi pod zaštitom.
grdskeinfo.rs
