U 19. veku osnivaju se u Sremu „poradi čitanja novina i knjiga i poradi međusobnog soobraštenija“ samostalne čitaonice ili čitališta: Srpska knjižnica i čitaonica u Irigu (1842), Srpska čitaonica u Šidu (1849), Srpska čitaonica u Rumi (1861), Srpska građanska Čitaonica u Sremskoj Mitrovici (1866), Srpska čitaonica u Staroj Pazovi (1878).
Upravo biblioteka Gligorije Vozarović danas predstavlja kulturnu ustanovu velikog značaja u Sremskoj Mitrovici i ona je osnovana na temeljima srpske građanske čitaonice iz 1886. godine i jedna je od najstarijih biblioteka na području Srema. Predstavlja jednu od regionalnih biblioteka u bibliotečko-informacionom sistemu Republike Srbije, a prema rešenju Ministarstva za kulturu obavlja matičnu funkciju za biblioteke Srema. Dobija ime po poznatom knjigovescu i izdavaču Glioriju Vozaroviću.
Ko je bio Gligorije Vozarović?
Gligorije „Gliša” Vozarović bio je prvi knjigovezac, knjižar, samostalni izdavač i bibliotekar u Kneževini Srbiji. Knjigovezački zanat izučio je u Beču, a 1827. godine je došao u Srbiju. Vozarović je iste godine otvorio prvu knjižarsku radnju (knjižaru) u Beogradu tj. Srbiji. Prva lokacija knjižare bila je u kući neke udovice, uz Ećim-Tominu kafanu (danas je tu kafana “?”). Gliša se iz zemunskih dana sprijateljio i okumio sa Aleksom Simićem (potonjim “popečiteljem” i državnim savetnikom u Srbiji) koji će ga podržavati u poduhvatima. Glavni Vozarević zaštitnik i prijatelj bio je Dimitrije Davidović.
Gligorije je štampao prvu knjigu u tadašnjoj Srbiji „Srbsko stihotvorenije“ 1832. godine. Izdao je celokupna dela Dositeja Obradovića u deset knjiga (četiri toma 1833, do 1836. godine još pet tomova i poslednji 10. tom 1845). U njegovoj knjižari je 1832. godine osnovana Narodna biblioteka Srbije, tada pod nazivom „Biblioteka varoši beogradske“.
Danas je biblioteka smeštena u tri fizički odvojene prostorije u centru grada i šest ogrnaka po okolnim selima. Dečje odeljenje sa Zavičajnim i Matičnom službom, posebno Naučno odeljenje i Odeljenje za odrasle sa Odeljenjem za nabavku i obradu knjiga i Odeljenjem za mlade. Fond se sastoji od više od 120.000 knjiga. Matična služba vrši matične funkcije za javne, školske i specijalne biblioteke u Sremskom okrugu. Zadužena je za razvoj i unapređenje bibliotečke delatnosti na teritoriji Sremskog okruga u opštinama Sremska Mitrovica, Inđija, Irig, Pećinci, Ruma, Stara Pazova i Šid.
