majska skupština | NS Uživo

Pojam „Vojvodina“ danas se često dovodi u vezu sa težnjom ka autonomiji pa čak i separtizmu. Zagovornici ovakvih teza ipak će prećutati da „Vojvodina“ jeste nastala na ideji autonomije, ali ne da bi se od Srbije i srpstva udaljila već da bi im se približila. Bio je potreban predan rad generacija komunističkih i postkomunističkih „društvenih radnika“ kako bi izvorna „Srpska Vojvodina“ iz 1848. godine izgubila svoj srpski nacionalni prefiks, a sve u nadi da će tim putem izgubiti i svoj srpski nacionalni karakter. Ipak, revolucionarni i nacionalni koreni „Srpske Vojvodine“ isuviše su duboki i žilavi da bi se tek tako počupali. Koreni Srpske Vojvodine neraskidivo su vezani za sudbonosnu Majsku skupštinu 1848. godine, kada je u jeku „Proleća naroda“ i ujedinjeni srpski narod u Sremskim Karlovcima pokazao da je spreman i u najtežim trenucima da se bori za lično i nacionalno oslobođenje, za pravo da svoj srpski jezik čita, piše i govori, ali pre svega da srpski može misliti i delovati. Velika narodna skupština, institucija daleko više demokratska od aristokratskih dijeta u Pešti i Beču, zasedala je od 3. do 5. maja po starom kalendaru (13-15. maja, po novom kalendaru) i donela sudbonosnu odluku o proglašenju Srpske Vojvodine kao zasebne teritorije unutar Habzburške monarhije u kojoj bi Srbi sami vršili upravu. O značaju ovog istorijskog trenutka za prečanske Srbe svedoči i činjenica da je čuveni književnik i intelektualac, doktor Jovan Jovanović, svom časopisu dao naziv „3. maj“, što je vremenom preraslo i u njegov lični nadimak „Zmaj“. Foto: printscreen/ravnoplov.rs Ipak, ideja Srpske Vojvidine, nije prvi put formulisana na Majskoj skupštini 1848. godine. Još na Saboru u Baji 1694. godine, a naročito na Temišvarskkom saboru 1790. godine, tražene su na osnovu Privilegija koje su Srbi dobili od cara Leopolda, zasebne teritorije za Srbe u Austrijskom carstvu. Srpska društvena i politička elita ostala je dosledna ovoj ideji, a nju su činili sveštenstvo, malobrojno plemstvo, oficirski kor i građanska elita. U početku, kada izbija mađarska nacionalna revolucija, Srbi su bili spremni da pruže ruku Pešti u zajedničkoj borbi za oslobođenje od stega Monarhije, ali mađarsko rukovodstvo na čelu sa Lajošem Košutom odbilo je da Srbe prihvati kao zasebnu naciju i promovisalo je politiku mađarizacije. Foto: Lajoš Košut Čak je i crkveno-školska autonomija bila ugrožena, te je revolt Srba protiv agresivnog pristupa mađarskih revolucionara izbio paljenjem matrikula, tj. crkvenih knjiga na mađarskom, ispred Saborne crkve u Novom Sadu. U ovakvoj atmosferi održana je Majska skupština, gde su definisani nacionalni ciljevi i ustrojstvo Srpske Vojvodine. Već prvog dana Skupština je izglasala mitropolita karlovačkog Josifa Rajačića za patrijarha, čime je rang crkve simbolično uzdignut kako bi reflektovao novi oblik državnosti. Foto: Josif Rajačić Za Srpskog vojvodu izabran je Stevan Šupljikac, ugledni visoki oficir koji je u tom trenutku komandovao delom austrijskih trupa u Italiji. Foto: Stevan Šupljikac Sem tog donet je zaključak da je srpski narod slobodan i nezavistan pod carskim domom austrijskim i krunom Ugarske. Srpska Vojvodina je teritorijalno definisana i nju čine Baranja, Srem sa granicom, Bačka sa bečejskim distriktom i šajkaškim bataljonom i Banat sa granicom i kikindskim distriktom. Skupština je važna i po tome što je tom prilikom po prvi put ozbiljnije politički istupio budući srpski narodni prvak Svetozar Miletić. Foto: Svetozar Miletić Borba za Srpsku Vojvodinu nije ostala samo na rečima, već se temelj slobode branio oružjem kroz teške bitke 1848. i 1849. godine, gde su svojoj severnoj braći u pomoć pritekli brojni dobrovoljci iz Kneževine Srbije pod komandom Stevana Knićanina. Foto: Stevan Knićanin Iako je srpski narod vojevao u savezu sa bečkim dvorom, car Franc Jozef izigrao je obećanje o formiriranju Srpske Vojvodine i nakon rata Srbima „darovao“ krnju tvorevinu kojoj je sam bio na čelu kao vojvoda. Ipak, baklja slobode nije više mogla biti ugašena i san Srpske Vojvodine dosanjan je na Velikoj narodnoj skupštini 1918. godine, kada je izglasano pripajanje ovih krajeva Kraljevini Srbiji. nsuzivo.rs

TEMELJI SEVERNE SRPSKE POKRAJINE – Majska skupština i formiranje Srpske Vojvodine!

OBELEŽENA 176. GODIŠNJICA MAJSKE SKUPŠTINE: Samo ujedinjeni možemo sačuvati našu zemlju i ostvariti svoje interese – Neka žive tekovine Majske Skupštine! (FOTO)

Održana svečana Akademija povodom 175. godišnjice Majske skupštine

Najsvežije vesti iz Novog Sada, Srbije i regiona. Budite informisani na pravom mestu!

Kontaktirajte nas:

TEMELJI SEVERNE SRPSKE POKRAJINE – Majska skupština i formiranje Srpske Vojvodine!

OBELEŽENA 176. GODIŠNJICA MAJSKE SKUPŠTINE: Samo ujedinjeni možemo sačuvati našu zemlju i ostvariti svoje interese – Neka žive tekovine Majske Skupštine! (FOTO)

Održana svečana Akademija povodom 175. godišnjice Majske skupštine

Najsvežije vesti iz Novog Sada, Srbije i regiona. Budite informisani na pravom mestu! Kontaktirajte nas:

Najsvežije vesti iz Novog Sada, Srbije i regiona. Budite informisani na pravom mestu!

Kontaktirajte nas: