Prirodna baština Vojvodine sadrži brojne biljne vrste koje su ključne za održavanje ravnoteže i biološke raznolikosti. Uprkos svojoj važnosti, ove biljke se suočavaju sa opasnostima koje ugrožavaju njihov opstanak. Uzimajući u obzir njihovu ulogu u ekosistemu i njihovu kulturnu važnost, razmatramo značaj očuvanja i promovišemo svest o potrebi zaštite ovih prirodnih dragocenosti.
Hajdučka trava
Višegodišnja zeljasta biljka poznata kao lekovita vrsta, karakteriše se uspravnim stablom visine 20 – 80 cm, oblikom glavice sa razgranatim vrhom i prekrivenošću dlakama. Listovi su dvostruko perasti s kratkim drškama, dok je koren dobro razvijen i puzeći. Cvasti se formiraju kao guste granate na vrhovima grana, s glavicom širine 3 – 5 mm. Ova biljka naseljava livade, šumske čistine i zapuštena staništa. Važno je napomenuti da je zaštita ove biljke regulisana Uredbom o kontroli korišćenja divlje flore i faune, kao i Pravilnikom o zaštiti divljih vrsta biljaka i životinja.
Beli slez
Ova višegodišnja zeljasta biljka, prepoznatljiva po debelom i razgranatom korenu, odlikuje se sivkasto-svilastim mekim dlakama koje prekrivaju celu biljku. Stablo može dostići visinu od 50 do 150 (pa čak i 200) cm. Njeni trouglasto-jajasti listovi su razdeljeni na 3 do 5 režnjeva. Cvetovi su pojedinačni ili grupisani u grozdaste cvasti, a krunica im je nježno ružičaste ili bele boje. Cveta od juna do oktobra meseca. Ova izuzetna biljka naseljava vlažne livade, oblasti uz rečne obale, kao i zaslanjena zemljišta. Poznata je kao lekovita.
Dren
Dren, dugovečan listopadni grm ili nisko drvo, karakteriše se zaobljenom i gustom krošnjom, dostižući visinu do 8 metara. Ovaj izuzetno dugovečan grm može preživeti preko 100 godina i ima karakteristično smeđe-crvenkastu ljuskavu koru na starijem stablu. Plodovi koji se nazivaju drenjine su jestivi i čine cenjen izvor hrane. Ova biljka je takođe značajna i kao medonosna vrsta. Dren se može naći na suvim i sunčanim kamenitim stranama svetlih listopadnih šuma. Zaštićen je Uredbom o stavljanju pod kontrolu korišćenja i prometa divlje flore i faune i Pravilnikom o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva.
Zova
Zova, nisko drvo ili žbun koje može dostići visinu do 10 metara i stablo prečnika do 50 cm, obično ima plitak, površinski korenov sistem. Listovi se pojavljuju veoma rano, znatno pre cvetanja. Cvetovi bele boje sa intenzivnim mirisom, grupišu se u vršne cvasti i procvetavaju tokom juna meseca. Plodovi zreli u septembru su sjajno crno-ljubičaste boje sa crvenim sokom. Uredbom o stavljanju pod kontrolu korišćenja i prometa divlje flore i faune kao i putem Pravilnika o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva ova biljka je označena kao važan deo biodiverziteta koji zahteva posebnu pažnju i zaštitu.
Crni glog
Ovo žbunasto ili nisko drvo, sa visinom do 7 metara, ističe se prisustvom trnova na granama, svaki dužine oko 1 cm. Listovi su trouglastog ili jajastog oblika, prekriveni dlakama. Cvetovi su grupisani u cvasti, a krunica cveta je najpre bele, a zatim postepeno prelazi u ružičastu boju pri završetku cvetanja tokom maja i juna. Plod koji sazreva prvo je crvenkaste, a kasnije dobija sjajno crnu boju, tipičnu za koštanice. Ovaj žbun raste na aluvijalnim terenima, često na staništima gde dominiraju vrbe, topole i lužnjaci. Njegovi cvetovi su entomofilni, što znači da se oprašuju insektima. Nalazi se u Crvenoj knjizi flore Srbije (I tom – preliminarna lista najugroženijih biljaka).
Prikazane biljne vrste predstavljaju samo neke od mnogobrojnih dragocenosti koje nas okružuju. Uzimajući u obzir da Vojvodina obiluje različitim ekosistemima i staništima, ne smemo zaboraviti da postoji mnoštvo drugih manje poznatih biljaka koje takođe zavređuju pažnju i zaštitu. Kroz sprovođenje zakonskih regulativa i edukaciju o važnosti očuvanja, možemo doprineti održavanju ravnoteže ekosistema i sačuvati nasleđe koje će biti dostupno budućim generacijama. Naša briga i posvećenost čuvanju ovih biljaka omogućiće nam da sačuvamo ne samo njih, već i celokupno prirodno bogatstvo Vojvodine, stvarajući harmoniju između čoveka i prirode.
vojvodinauživo.rs
