Srpska pravoslavna crkva danas obeležava praznik posvećen Stefanu Urošu II Milutinu Nemanjiću, odnosno Svetom kralju Milutinu. Podigao je i obnovio 42 manastira i crkve, više nego svi Nemanjići zajedno.
Stefan Uroš II Milutin Nemanjić bio je kralj Srbije i jedan od najmoćnijih srpskih vladara u srednjem veku. Rođen je oko 1253, a umro 29. oktobra 1321. u Nerodimlju kod Uroševca, na Kosovu i Metohiji.
Pripadao je dinastiji Nemanjića – bio je mlađi sin kralja Uroša I, mlađi brat kralja Dragutina i otac kralja Stefana Dečanskog. Tokom njegove skoro četrdesetogodišnje vladavine kraljevina Srbija je otpočela širenje ka jugu na račun Vizantije sa kojom je 1299. uspostavljena granica na liniji Ohrid-Prilep-Štip, čime je srpskoj državi priključen severni deo današnje Albanije i veći deo današnje Makedonije.
Pored toga, vodio je uspešne ratove sa Bugarima, od kojih je trajno osvojio Braničevo sa Kučevom, i sa Tatarima. On je prvi kralj Srbije koji postaje ozbiljan politički činilac u regionu, sklapa ofanzivne saveze, ali i biva meta jakih saveza okolnih država.
Ženio se pet puta (poslednja supruga Simonida), i tako uspeo da sačuva teritorije osvojene u ratovima sa Vizantijom i Bugarima, dok je sukob sa Tatarima okončao slanjem svog sina-naslednika Stefana kao taoca. Na srpski dvor, do tada skroman, uveo je raskošan vizantijski protokol.
Podigao je i obnovio veći broj manastira i crkava – ukupno 42 – više nego svi Nemanjići zajedno: Gračanicu, Bogorodicu Ljevišku, Kraljevu crkvu u Studenici, Bogorodicu Trojeručicu u Skoplju, Staro Nagoričane, manastirsku crkvu u Hilandaru na Svetoj Gori i zadužbina Banjsku. Zbog svog zadužbinarskog delovanja Milutin je kanonizovan dve i po godine posle smrti i proglašen Svetim kraljem 1324. godine, a veruje se da danas treba upaliti sveću i moliti se jer se on moli za budućnost naroda.
mondo.rs